2 yaş sendromu
Terrible two olarak da adlandırılan 2 yaş sendromu ile mücadelede neler yapılabilir?
2 yaş Sendromu "terrible two"
Eminim kendi çocuğumuzda görmemiş olsak bile şöyle bir manzaraya hepimiz rastlamışızdır.
2-3 yaşlarında sevimli bir çocuk markette ebeveyninden şeker , çikolata ister. Ebeveyn hayır der. Peki sonra?
Çığlıklar atan ,kendini yere atan , yanındakilere vuran bir çocuk. Ebeveynin yüzü kıpkırmızı....
Bu davranışlar sanki hiç bitmeyecekmiş gibi gelir. Ama merak etmeyin bunların hepsi geçer. Peki nasıl geçecek?
Bazı stratejilerle geçecek. Tamamen sıfırlanmayacak belki ama en azından markete girmeden böyle bir durum olursa ne yapmak gerektiği hakkında hazırlıklı olursak , süreç daha rahat yönetilebilir.
Bu yaşlarda neler oluyor ?
Yürümeyi öğrendikten sonra genellikle 1.5-2 yaş ile 4-4.5 yaş arasında çocukların hırçınlık aşamasından geçmesi sık görülen bir durumdur. Bu yıllar her yönüyle hızlı bir büyüme ve özellikle de zihinsel bir gelişme dönemidir. Bu süreçte çocuklarda benlik algısı gelişir ve işlerini kendi başlarına yapmak isterler. Bu yaşlarda çocuğun bir şeyi başarma arzusu ve yetenekleri paralel hızda olmaz ve işler yolunda gitmediğinde yardım isteyecek dil becerileri yoktur. İstekleri ve yetenekleri arasındaki bu fark benlik duygusu gelişmeye başlayan çocukta hayal kırıklığı, hüsran, birisine vurma ,birisini ısırma gibi öfke nöbetlerine neden olabilir. Aileler çocuklarının kişilik problemi olduğunu düşünebilir ancak alakası yoktur.
2 yaş sendromu ile mücadelede neler yapılabilir?
Bu davranışlar hızlıca düzelmez.Bu bir süreçtir. Öncelikle bunu kabul etmemiz gerekir. Burada sayacağım öneriler sadece durumu daha kolay yönetebilmek içindir.
Çocuğunuzun rutinlerine saygı gösterin. Çocuklar da büyükler gibi aç olduklarında uykusuz olduklarında sinirlenme olasılıkları yüksektir. Aç veya uykusuz olabileceği dönemlerde sinirlilik davranışları artar. mesela hergün 15:00 te öğle uykusuna yatan bir çocuk saat 15 30 da AVM de annesiyle geziyorsa hırçınlık çıkarma ihtimali yüksektir. Yine saat 18:00 de akşam yemeği yiyen bir çocuk 18:15 te parkta keyifli keyifli oynarken şekerciyi görüp şeker istediğinde almadınız diye ağlayabilir. Dolayısı ile çocuğumuzun rutin programına saygı duymalı ve onun aç ve uykusuz olma ihtimalinin düşük olduğu saatlerde gezmeye çıkın. Yanınıza sağlıklı atıştırmalıklardan alın.
Markete avmye girmeden önce onunla olası durumlar hakkında önceden konuşun. "Kızım şu anda markete gireceğiz ve sadece bunları alacağız ayrıca istersen bir tane şeker alabilirsin ancak başka bir şey almayacağız planımızda bu yok. İstersen evde kalabilirsin istersen benimle gelebilirsin "gibi bir anlaşmayı markete girmeden yapmak mantıklı olabilir.
Sakın Teslim olmayın. Çocuğunuz ne isterse istesin eğer öfke nöbeti geçirdiğinde teslim olursanız daha sonra yine öfke nöbeti geçirir. Çünkü kafasındaki düşünce "annem söylüyor söylüyor ama sonra istediğimi yapıyor " olacaktır.
Can sıkıntısını giderin.Arkadaşlarınızla yemeğe gittiniz. Sohbet -muhabbet güzel gidiyor. Ama çocuğunuzun oynayabileceği bir arkadaşı yok veya ortamı beğenmedi. Sıkıntı nedeniyle çocuğunuz sağı solu kurcalamaya koşturmaya başlayabilir. Onlara burada otur, düzgün dur gibi şeyler söylemek yerine onlarla oynamak en iyisidir.
Tutarlı ve sakin olun.Çocuğunuz öfke nöbeti geçirdiği sırada o ortamdan en kısa sürede uzaklaştırmak ve mümkünse öfke nöbetini evde atlatmasını sağlamak en iyisidir. Sakin kalmanız , derin bir nefes almanız ve sakince kısa cevaplar vermeniz çok önemlidir. Ayrıca çocuğunuzdan asla sevginizi esirgemeyin. Onun işine gelmemiş bir şey yapmış olabilirsiniz, şu anda siz de böyle davrandığı için kızgın olabilirsiniz ancak onu sevmenize engel bir durum yok. Gerekirse belirli bir süre bırakın ağlasın sadece yanında durun ve onu çok sevdiğinizi söyleyin. Ama taleplere boyun eğmeyin. tutarlı olun.
Yönlendirme. Bir süre sonra başka bir şeye odaklanmasını sağlamak. Sürecin çok da uzamamasına yardımcı olabilir.
Dil becerisi. Çocuğunuza iletişim kurmayı öğretmek bu sorunu daha az görmenizi sağlar. Konuşma becerisini-kelime dağarcığını arttırmak ve duygularını ifade etmeyi öğretmek önemlidir. Bu konuda neler yapılması gerektiği ile ilgili doktorunuzla konuşabilirsiniz.
Emre Göçer