ALT ISLATMA- ENÜREZİS NOKTÜRNA
Yatak ıslatma (enürezis noktürna) çocuklarda yaygındır. Çocuklar genellikle 4 yaş civarında gündüz idrara çıkmayı kontrol etmeyi öğrenirler. 6 yaşından sonra idrar kaçırmanın devam etmesi sosyal problem yaratacağı için tedavi edilir.Yaş büyüdükçe bu durum azalır; Beş yaşındaki çocukların yüzde 16'sı geceleri kuru kalmakta zorluk çekerken, 15 yaşına gelindiğinde sadece bu oran yüzde 1 -2 dir. Erkeklerde iki kat daha fazladır. Çoğu çocukta tedavisiz düzelir. Bununla birlikte, bakıcılar ve çocuklar utanç verici ve elverişsiz olduğu için yatak ıslatma konusunda endişelenebilirler.
YATAK ISLATMA NEDENLERİ
●Mesanenin normalden yavaş olgunlaşması,
●Mesane kapasitesinin az olması,
●Ebeveynlerde alt ıslatma öyküsü olması
●Düşük antidiüretikhormon seviyeleri
●Çocuğun mesane doluluğunu hissetmesini engelleyen derin uyku (bu teori tartışmalıdır).
Fiziksel veya duygusal problemler de nadiren alt ıslatmaya neden olabilir. Yatak ıslatan çocukların çoğunda altta yatan bir tıbbi sorun yoktur. Ancak kabızlık, diyabet, idrar yolu enfeksiyonu, kaka kaçırma (enkoprez), kıl kurdu, böbrek yetmezliği, nöbetler ve uyku problemleri (uyku apnesi gibi) araştırılmalıdır.
YATAK ISLATMA TEŞHİSİ
Enürezisin bir "sorun" olarak kabul edildiği yaş, çocuğun mesane kontrolünü ne zaman geliştirdiğine ve bakıcıların bakış açısına bağlıdır: Çoğu çocuk için enürezis, arkadaşlarıyla sosyalleşme yeteneklerini engellediğinde bir problemdir. Ancak kabaca 6 yaş üstünde devam eden problemde araştırma yapmak gereklidir.
YATAK ISLATMA TEDAVİSİ
Yatak ıslatmanın ilk tedavisi, eğitim ve motivasyondur. Bu müdahalelerle enürezis düzelmezse davranışsal alarmlar veya ilaçlar denenebilir. Tedaviye başlamadan önce, çocuğunuzun sürece katılmaya ne kadar hazır ve yetenekli olduğunu değerlendirmek önemlidir. Hem siz hem de çocuğunuz motive olmalısınız. Çocuğunuz tedavi için bazı sorumluluklar üstlenecek kadar olgun değilse, bunu yapmaya zorlanmamalıdır. Tedavi genellikle uzar ve başarı ve başarısızlık döngülerini içerebilir. Ebeveynler, yatak ıslatmanın tamamen istemsiz olduğunu ve bir çocuğun ıslatma bölümleri için asla cezalandırılmaması gerektiğini anlamalıdır. Dövmek, azarlamak, çocuğun kuru kalma yeteneğini geliştirmez.
NE ZAMAN YARDIM ALINMALI?
Çocuğunuz sık sık veya acil idrara çıkma, gün içinde aşırı susama, idrar yaparken yanma, ayaklarda veya bileklerde şişme veya yeni bir yatak ıslatma sorunu yaşıyorsa, çocuğunuzun doktoruyla konuşmalısınız. Bunlar, herhangi bir enürezis tedavisi denenmeden önce değerlendirilmesi gereken daha ciddi bir durumun belirtileri olabilir. Çocuğunuzda yukarıdaki sorunlar yoksa, istediğiniz zaman tıbbi yardım alabilir veya aşağıda açıklanan genel tavsiyeleri veya motivasyonel terapi tekniklerini uygulamayı deneyebilirsiniz. Motivasyonel terapi teknikleri enürezisli küçük çocuklar için uygundur. Çoğu klinisyen, bir çocuk en az altı yaşına gelene kadar alarm cihazları veya ilaçları önermez.
YATAK ISLATMA EĞİTİMİ VE TAVSİYELER
●Yatak ıslatma çoğu çocukta takipte kendiliğinden geçen sık görülen bir durumdur.; beş yaşındakilerin yüzde 15'inde haftada en az bir kez görülür.
●Yatak ıslatma çocuğun suçu değildir; çocuklar altını ıslattığı için cezalandırılmamalıdır.
●Çocuğunuzu gün içinde düzenli olarak ve yatmadan hemen önce (toplamda dört -yedi kez) idrara çıkması için teşvik edin. Çocuk gece uyanırsa tuvalete götürün.
●Özellikle akşamları şekerli ve kafein içeren içeceklerden uzak durun.
●Gece boyunca mesanenin aşırı dolmasını önlemek için çocuğun sıvılarının çoğunu sabah ve öğleden sonra içmesini sağlamak yararlı olabilir. 24 saatte yaklaşık 1 litre sıvı tüketiyorsa sabah 400 mililitre, öğle 400 mililitre ve akşam 200 mililitre şeklinde bir strateji izlenebilir.
Çocuğa her gece idrar yapması gerektiğinde yataktan kalkmasını ve tuvaleti kullanmasını hatırlatın. Ayrıca çocuğa yatmadan hemen önce mesanesini boşaltmasını hatırlatın.
●Banyoda ve koridorda gece ışıklarını kullanarak çocuğun tuvaleti kolayca bulmasına yardımcı olun. Tuvalet çocuğun yatak odasından uzaktaysa, çocuğun odasına portatif bir lazımlık koymayı düşünün.
●Evde çocuk bezi kullanmayı bırakın, çünkü bunlar özellikle sekiz yaşından büyükse çocuğun yataktan çıkmak istemesini engelleyebilir. Aile veya arkadaşlarla gece ziyaretleri gibi özel günler için kullanılabilirler.
İdrar kokusunu önlemek için çocuğun yatağını su geçirmez bir örtü ile koruyun.
●Gece ıslatma kazalarından sonra, kuru pijama giymeden önce çocuğu tuvalete gitmeye teşvik edin. Yatağın ıslak kısmının üzerine kuru bir havlu koyabilir veya yatağı birkaç kat halinde hazırlayabilir, lastikli bir çarşafı su geçirmez bir pedle değiştirebilirsiniz; bu sizin ve/veya çocuğunuzun ıslak eşyaları hızlı ve kolay bir şekilde çıkarmasını sağlar ve yatağı yeniden yapma ihtiyacını ortadan kaldırır. Bir çocuğun kolayca bulabilmesi için kuru pijama ve havluları dışarıda bırakın.
●Çarşafların çıkarılması ve yıkanması da dahil olmak üzere, sabah yatağının temizliğinde çocuktan yardım isteyin. Ayrıca ciltte idrar kokusu oluşmasını önlemek için çocuğun her gün duş aldığından veya banyo yaptığından emin olun.
●Yatağı ıslatan bir çocuğu kızdırmayın ve kardeşlerinin alay etmesine izin vermeyin.
Yatak ıslatma için davranış terapisi Motivasyonel terapi - Motivasyonel terapi, daha uzun kuruluk süreleri için daha büyük ödüller ile bir ilerleme kaydı tutmayı içerir. Siz ve çocuk ödül konusunda önceden anlaşmanız gerekir ve her kuru gece için bir takvim üzerinde bir çıkartmadan art arda yedi kuru gece için favori bir kitaba ilerleyebilirsiniz. Motivasyonel terapi, öncelikle daha küçük çocuklar için denemek için iyi bir yöntemdir.
Yatak ıslatma alarmları — Enürezis alarmları, alt ıslatmayı kontrol etmenin en etkili yöntemidir. Genellikle altı yaşından büyük çocuklar için ayrılmıştır. Alarmlar, orta fiyatlı oldukları ve çocuk ile bakıcının yüksek düzeyde motive olmasını gerektirdiği için genellikle ilk olarak kullanılmazlar. İlaç tedavisinden önce, diğer davranışsal eğitim tekniklerinden üç ila altı ay sonra alarm tedavisini denemeyi düşünebilirsiniz. Alarmlar, iç çamaşırındaki ilk idrar damlalarını algılayan bir sensör kullanarak çalışır. Sensör etkinleştirildiğinde, çocuğu bir ses, ışık veya titreşimle uyandırmayı amaçlayan bir alarm cihazına sinyal gönderir. Medikal malzeme satan mağazalardan bunları temin edebilirsiniz. Alarm, çocuğun alarm çalmadan önce uyanması veya idrara çıkmayı bırakması için eğitilmesini sağlar. Çocuklar alarmlarından sorumlu olmalıdır ve her gece uyumadan önce test etmelidir. Çocuk, sesi veya titreşimi göz önünde bulundurarak, alarm çaldığında gerçekleşecek olayların sırasını hayal etmelidir
●Çocuk alarmı kapatır, kalkar ve tuvalete çişini bitirir
●Çocuk yatak odasına döner, yatağını ve giysilerini değiştirir (gerekirse bir bakıcı yardımıyla)
●Çocuk sensörü siliyor veya sensörü değiştiriyor
●Çocuk alarmı sıfırlar ve uykuya döner
Islak ve kuru gecelerin günlüğünü tutun. Kuru geceler ve alarm dizisinin başarılı kullanımı için olumlu pekiştirme yapın. Alarm terapisi başladığında, bazı çocuklar alarm çaldığında uyanmaz. Başlangıçta çocuğu uyandırmalısınız, ancak çoğu çocuk sonunda kendi kendine uyanmayı öğrenir. Çocuğun gecenin bir yarısı tuvalete gitme sürecinde uyanık ve bilinçli olması ve bu deneyim boyunca "uyurgezerlik" yapmaması, alarm tedavisinin başarısı için kritiktir. Çocuk üç ila dört hafta art arda kuru geceler geçirene kadar alarmı sürekli olarak kullanın. Bu genellikle üç ila dört ay sürer ancak beş hafta ile altı ay arasında değişebilir. Yatak ıslatma tekrarlanırsa alarm dizisi yeniden başlatılabilir.
Desmopressin idrar üretimini azaltan bir ilaçtır. Çocuklarda yatak ıslatma tedavisinde kullanılır. Desmopressin ve davranış terapileri birlikte kullanılabilir. Desmopressin hap olarak bulunur ve uyku sırasında yapılan idrar miktarını azaltmak için yatmadan önce alınır. Her gece veya kısa süreler için kullanılabilir (örneğin, geceleme kampları veya yatıya kalmalar). Desmopressin ile ciddi yan etkiler nadirdir, ancak çocuk yatmadan önce çok fazla sıvı içerse ortaya çıkabilir. Bu nedenle çocuklar, desmopressin kullanılacağı gecelerde saat 17.00'den sonra 200 mililitreden fazla sıvı içmemelidir. Desmopressin alımından bir saat önce ve sekiz saat sonra çocuk herhangi bir sıvı içmemelidir. Desmopressin ile nüks oranları nispeten yüksektir; Çocukların yaklaşık yüzde 60 ila 70'inde ilacı bıraktıktan sonra nokturnal enürezis geri döner. İlacı aniden kesmek yerine günlük dozu kademeli olarak azaltmak, nüks oranını azaltabilir.