tr
tr

Tuvalet Eğitimi

Tuvalet eğitimi hem ebeveynler hem de çocuklar için önemli bir kilometre taşıdır. Ebeveynler için çocuk bezlerinden kurtulmak ve kazalarla ilgili yeni endişeler demek iken ; bir çocuk için bağımsızlığa ve kendi kendine yeterliliğe doğru bir adımdır.

Tuvalet eğitimine başlamadan önce çocuğun hazır olup olmadığını, çocuğa nasıl yardım edileceğini ve bu süreçte bir sorun çıkarsa ne yapılacağını bilmek önemlidir.

Çocuğun Hazır olduğuna Dair İpuçları Nelerdir ?

Gelişimsel beceriler — Bir çocuğun tuvaleti kullanmayı öğrenmeye hazır olduğu yaş, bir dizi faktöre bağlıdır ve bir çocuktan diğerine değişebilir. Çoğu çocuk, 2-4 yaşları arasında gün boyunca kuru kalabilir. Geceleri kuru kalma ise bazen aynı anda olabilirken bazen bunun için 1-2 yıl geçebilir.

Eğer çocuğunuz;

  • Tuvalete yürüyebiliyorsa

  • Tuvalete oturabiliyorsa

  • Birkaç saat kuru kalabiliyorsa

  • Giysileri yukarı ve aşağı çekebiliyorsa

  • Gündüz kısa uykulardan sonra kuru uyanmaya başladıysa

  • Basit komutları yerine getirebiliyorsa

  • Tuvaleti geldiğinde söyleyebiliyorsa

  • "Hayır" diyerek bağımsızlığını gösterebiliyorsa

  • Tuvaleti erişkinler gibi yapma konusunda özenmeye başladı ise

  • Yetişkinleri ve daha büyük çocukları taklit etmeye başladı ise tuvalet eğitimine hazır olduğunu düşünürüz.

Eğer çocuğunuzun kabızlık sorunu varsa tuvalet eğitimine bu sorunu çözdükten sonra geçmek daha mantıklıdır.

Özel durumu olan çocuklar: Otizm gibi özel durumu olan çocuklarda özel stratejiler gerekir. Judith A Coucouvanis'in "Tuvalet Eğitimi Yolculuğu" adlı kitabı bu grupta süreci kolaylaştıracak stratejiler sunar.

Ebeveynler Hazır mı ?

Ebeveynlerin de tuvalet eğitimi sürecine başlamak için hazır olmaları gerekir. Ebeveynlerin 3-4 ay boyunca hergün tuvalet eğitimine zaman ve enerji ayırması gerekecektir. Bu süreçte çocuğa sürekli olumlu pekiştirme vermek, daha sık çamaşır değiştirmek ve daha çok çamaşır yıkamak anlamına gelir.

Yakın zamanda yeni bir kardeş doğacaksa, işe dönecekseniz, çocuğunuz kreşe başlayacaksa kısaca evinizin düzenini etkileyecek büyük bir değişiklik olacaksa süreç daha zor olacağı için tuvalet eğitimini ertelemek isteyebilirsiniz.

Komşunun çocuğunun veya bir önceki kardeşinin 1.5 yaşında altını kuru tutmayı öğrenmiş olması ,4 yaşında sizin çocuğunuzun hala altına yapıyor olması gibi durumlar olabilir. Bu durum çocuğunuzun zeka düzeyiyle ilişkili değildir. Bu durum sizi kötü bir ebeveyn de yapmaz. Kimi çocuk geç öğrenir kimisi erken. Sabırlı olmak burada kilidi açacak olan şeydir.

Bir çocuğun tuvalet eğitimini öğrenmesi ne kadar sürer ?

Bir çocuğun gün içinde kuru kalmayı öğrenmesi için geçen ortalama süre yaklaşık altı aydır ve çoğu çocuk gün içinde kuru kalmayı öğrenmeden önce veya aynı zamanda bağırsaklarını kontrol etmeyi öğrenir. Geceleri kuru kalmak ise çok daha uzun sürebilir. Kız çocukları genellikle bu süreci daha erken tamamlar.

Tuvalet Eğitimi Süreci

Tuvalet yaparken aslında farkında olmadan bir sürü şey yaparız. Üstümüzü çıkartırız, otururuz, tuvaletimizi yaparız, genital temizlik yaparız, kalkarız, sifonu çekeriz ve ellerimizi yıkarız. Bu adımları tekrar tekrar yapmak çocuğnuzun pratiğini arttırır.

  • Tuvaleti tarif etmek için doğru kelimeleri kullanmak son derece önemlidir. Tutarlı olmak gerekir. Çocuğunuz bu kelimeleri başkaları ile konuşurken de kullanacaktır.

  • Denemelere başlamadan önce çocuğun altını sık sık değiştirmek kuru bezle yaşamayı öğrenmesi açısından önemlidir.

  • Çocuğunuzla birlikte onun seveceği bir lazımlık almak, hatta lazımlığı onun seçmesini istemek iyidir.

  • Lazımlığın başlangıçta çocuğunuzun yatak odasında olması onunla oynaması iyi olur.

  • Çocuğunuza çiş ve kaka ile alakalı kitaplar okumak , ona videolar seyrettirmek bu sürecin normal bir değişim süreci olduğunu kanıksaması açısından faydalı olacaktır.

  • Özellikle sabahları ilk uyandıktan sonra ve yemeklerden sonra çiş kaka yapma olaslığı yüksek olacağı için lazımlığa düzenli koşu çalışması iyi olabilir. Mesela lazımlığa ben oturacağım önce diyip koşmak :)

  • Çocuk lazımlık sandalyesine tamamen giyinik olarak oturduktan sonra, onu sandalyeye bezsiz oturmaya teşvik edin. Çocuğun sandalyenin amacını anlamasına yardımcı olmak için kirli bir bebek bezini içine koyabilirsiniz

  • Çocuğu, gitmesi gerektiğinde size söylemesi için teşvik edin. Kıvranmak, bacaklarını çaprazlamak, cinsel organını tutmak gibi tuvalet geldiğine dair sinyallere dikkat edin , çocukla lazımlık sandalyesine birlikte gidin ve pozitif cümleler kullanın.

  • Kazalar yönünden sabırlı olun.

  • Lazımlığı kullanmak istemeyebilir. Sabırlı olun. Tehdit yok , şantaj yok , rüşvet yok, sert konuşma yok . Sadece Bu yapılması gereken biraz yorucu bir süreç.Bunu kabul edin ve tekrar tekrar uğraşın.

  • Lazımlıkta ustalaştığında klozete de geçiş yapabilirsiniz.

  • Baktınız süreçte ilerleyemiyorsunuz. 2-3 ay ara verip tekrar deneyebilirsiniz.

Tuvalet Eğitiminde Karşılaşılan Problemler

Alt ıslatma - Alt ıslatma, beş yaşındakilerin yüzde 20-25'ini ve altı yaşındakilerin yüzde 10-15'ini etkileyen yaygın bir sorundur. Alt ıslatma hakkında detaylı bilgi başka bir sayfada anlatılmıştır.

Tuvaleti reddetme - Çocukların yüzde 20'ye kadarı tuvaleti kullanmayı reddeder. Bazı çocuklar tuvaleti idrar yapmak için kullanmaya isteklidir ancak bağırsak hareketleri için kullanmazlar. Bunun yerine, çocuk bezinde saklanabilir ve bağırsak hareketi olabilir.

Bir çocuğun tuvaleti kullanmayı reddetmesinin birkaç olası nedeni vardır. Bu nedeni saptamadan çocuğu tuvalet eğitimine zorlamak doğru değildir.

Kabızlık - Eğer çocuk kabızsa tuvalet sırasında ağrı duyabilir. Tuvalet eğitimi sırasında kabızlık oluşabilir.

Tuvalet eğitimi zor bir süreçtir. Ancak yukarıdaki bilgiler uygulanarak müşfik bir tavırla üstesinden kolaylıkla gelinebilir.